top of page

DİŞ SIKMAYA BAĞLI ÇENE AĞRILARI: TME RAHATSIZLIKLARI NEDİR?

  • Yazarın fotoğrafı: Anıl Taşkın
    Anıl Taşkın
  • 29 Eki
  • 3 dakikada okunur

Güncelleme tarihi: 30 Eki

ree

Diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı, çene eklemi (TME) bozukluklarına yol açabilir.

Diş Hekimi Anıl Taşkın, TME rahatsızlıklarının nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini bilimsel bir yaklaşımla açıklıyor.

Çene ağrısı, sabahları yüzünüzü yıkarken ya da yemek yerken hissedilen hafif bir rahatsızlıkla başlayabilir; ancak bu durum ilerledikçe konuşmayı, çiğnemeyi ve hatta gülmeyi bile zorlaştırabilir.Bu rahatsızlığın temel nedenlerinden biri diş sıkma (bruksizm) ve Temporomandibular Eklem (TME) bozukluklarıdır.TME, alt çeneyi kafatasına bağlayan karmaşık bir eklemdir ve gün boyunca yüzlerce kez hareket eder.Aşırı yüklenme, stres veya kas dengesizliği bu eklemde ağrıya ve fonksiyon bozukluğuna neden olur.

1. TME Nedir ve Nasıl Çalışır?

TME (Temporomandibular Eklem), alt çeneyi şakak kemiğine bağlayan eklem yapısıdır.Bu eklem; çene hareketini, konuşmayı ve çiğnemeyi sağlayan kaslar, bağlar ve kıkırdak diskten oluşur.TME’nin düzgün çalışabilmesi için kas, eklem diski ve dişlerin birbiriyle denge içinde olması gerekir.Bu denge bozulduğunda ağrı, kilitlenme ve ses (klik) gibi belirtiler ortaya çıkar.

2. Diş Sıkma (Bruksizm) TME’yi Nasıl Etkiler?

Diş sıkma, özellikle gece uyku sırasında çene kaslarının istemsiz kasılmasıyla oluşur.Bu sürekli baskı, çene eklemi diskine ve kaslarına aşırı yük bindirir.Zamanla eklem yüzeyinde deformasyon gelişir ve TME bozukluğu ortaya çıkar.

Bruksizmin TME Üzerindeki Etkileri:

  • Çene kaslarında sertlik ve ağrı

  • Çene hareketinde kısıtlılık

  • Kilitlenme veya tıklama sesi

  • Baş, boyun ve kulak çevresinde ağrı

  • Dişlerde aşınma veya kırıklar

Bu belirtiler, yalnızca kas yorgunluğu değil, kronik eklem yüklenmesinin de habercisidir.

3. TME Rahatsızlıklarının Nedenleri

TME bozukluklarının birden fazla nedeni olabilir:

  • Stres ve gerginlik (en sık neden)

  • Diş sıkma veya gıcırdatma alışkanlığı

  • Diş kapanış bozuklukları (maloklüzyon)

  • Travma (çene darbesi veya diş çekimi sonrası kas spazmı)

  • Romatizmal eklem hastalıkları

  • Uzun süreli tek taraflı çiğneme alışkanlığı

4. TME Rahatsızlığının Belirtileri

  • Sabahları çene çevresinde yorgunluk ve ağrı

  • Çene hareket ettirirken tıklama veya çıtlama sesi

  • Ağzı tam açamama veya açarken kayma hissi

  • Çene eklemi bölgesinde şişlik veya hassasiyet

  • Baş, şakak ve kulak çevresine yayılan ağrı

  • Kulakta dolgunluk veya çınlama hissi (Tinnitus)

Bu belirtiler genellikle diş sıkma alışkanlığıyla birlikte görülür ve tedavi edilmezse ilerleyici hale gelir.

5. TME Rahatsızlıklarının Tedavi Yöntemleri

a. Gece Plağı (Oklüzal Splint)

Kişiye özel hazırlanan şeffaf plak, çene kaslarının gevşemesini sağlar ve dişlerin birbirine sürtünmesini önler.Ayrıca eklem üzerindeki baskıyı dengeleyerek ağrıyı azaltır.

b. Kas Gevşetici ve Botoks Uygulaması

Yoğun kas spazmı yaşayan hastalarda, çiğneme kaslarına botulinum toksin uygulanarak kas aktivitesi azaltılır.Bu işlem hem ağrıyı azaltır hem de diş sıkma sıklığını düşürür.

c. Fizik Tedavi ve Egzersiz

Çene kaslarını güçlendirmek, eklem hareketliliğini artırmak ve ağrıyı azaltmak için fizyoterapist eşliğinde egzersizler önerilir.

d. Isı ve Soğuk Uygulama

Akut ağrı dönemlerinde ılık kompres kasları gevşetirken, kronik ağrılarda soğuk uygulama ödemi azaltır.

e. Stres Yönetimi

Bruksizm genellikle stres kaynaklı olduğu için yoga, nefes egzersizleri veya psikolojik destek, tedavinin önemli bir parçasıdır.

f. İleri Vakalar İçin Cerrahi Müdahale

Çene eklemi diski ciddi şekilde yer değiştirmişse veya yapısal bozukluk varsa, artrosentez (eklem yıkama) veya artroskopik cerrahi uygulanabilir.

6. TME Rahatsızlığını Önlemenin Yolları

  1. Gün içinde dişlerinizi birbirine bastırmamaya dikkat edin.

  2. Dudaklar kapalı, dişler aralık pozisyonda olmalı.

  3. Stresi azaltacak aktiviteler (yürüyüş, müzik, spor) düzenli yapılmalı.

  4. Uzun süre sakız çiğnemekten kaçının.

  5. Düzenli diş hekimi kontrollerini ihmal etmeyin.

Sonuç

Diş sıkma ve çene eklemi rahatsızlıkları yalnızca ağız sağlığını değil, yaşam kalitesini de etkiler.Erken teşhis ve doğru tedaviyle bu sorunlar kalıcı hale gelmeden kontrol altına alınabilir.Unutmayın, çenenizdeki küçük bir “klik” sesi bile, vücudunuzun size verdiği bir uyarı olabilir.Gülümsemenizi korumanın yolu, çene sağlığınızı korumaktan geçer.

Diş Hekimi Anıl Taşkın

Adres: Güzelhisar, Yedi Eylül Cd. No:12/17, 09010 Efeler/Aydın

Telefon: 0538 428 92 09



 
 
bottom of page