GECELERİ DİŞ SIKMAK (BRUKSİZM): STRESİN AĞIZDA YARATTIĞI HASAR
- Anıl Taşkın

- 29 Eki
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 31 Eki

Gece diş sıkma, stresin en yaygın yansımalarından biridir. Diş Hekimi Anıl Taşkın, bruksizmin nedenlerini, belirtilerini ve etkili tedavi yöntemlerini bilimsel verilerle açıklıyor.
Sabah uyandığınızda çene ağrısı, baş ağrısı veya dişlerde hassasiyet hissediyorsanız farkında olmadan gece diş sıkıyor olabilirsiniz.Bu durum, tıpta bruksizm olarak adlandırılır ve özellikle stresli yaşam tarzına sahip kişilerde oldukça yaygındır.Geceleri diş sıkmak yalnızca dişleri değil; çene eklemini, kas yapısını ve hatta uyku kalitesini olumsuz etkiler.
1. Bruksizm Nedir?
Bruksizm, kişinin farkında olmadan dişlerini sıkması veya gıcırdatması durumudur.Genellikle uyku sırasında gerçekleşir, ancak bazı kişilerde gün içinde de görülebilir.Bu davranış, stres, anksiyete veya diş kapanış bozuklukları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.
Araştırmalara göre, yetişkinlerin yaklaşık %10’u, çocukların ise %15’i bruksizm problemi yaşamaktadır.
2. Bruksizmin Belirtileri
Bruksizm, çoğu zaman fark edilmeden ilerler. Ancak bazı belirgin belirtiler şunlardır:
Sabahları çene kaslarında ağrı veya gerginlik hissi
Dişlerde düzleşme, kırık veya aşınma
Sabah baş ağrısı veya kulak çevresinde ağrı
Diş eti çekilmesi ve hassasiyet
Uyku partnerinin diş gıcırdatma sesi duyması
Çene açma ve kapamada tıklama sesi
Bu belirtilerden bir veya birkaçı varsa, diş hekimi kontrolü ihmal edilmemelidir.
3. Bruksizmin Nedenleri
a. Stres ve Kaygı
Bruksizmin en yaygın nedeni psikolojik strestir.Beyin, gün içinde bastırılmış gerginliği uyku sırasında çene kaslarına yansıtarak boşaltır.Bu nedenle yoğun iş temposu, sınav kaygısı veya duygusal baskılar bruksizmi tetikleyebilir.
b. Uyku Bozuklukları
Uyku apnesi, horlama veya düzensiz uyku döngüsü, gece diş sıkma davranışını artırabilir.
c. Diş Kapanış (Oklüzyon) Problemleri
Üst ve alt dişlerin doğru hizalanmaması, çene kaslarının aşırı çalışmasına neden olabilir.
d. İlaçlar ve Kafein Tüketimi
Bazı antidepresan ilaçlar ve fazla kafein tüketimi, sinir sisteminde uyarılmayı artırarak diş sıkma davranışına yol açabilir.
4. Bruksizmin Ağız Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Uzun süreli diş sıkma, ağız ve yüz bölgesinde ciddi hasarlara neden olabilir:
Diş minesinin aşınması sonucu sıcak-soğuk hassasiyeti oluşur.
Çene eklemi (TME) bozuklukları gelişebilir.
Dişlerde çatlaklar, kırıklar ve şekil bozuklukları meydana gelir.
Diş etleri geriler, diş boyları uzamış gibi görünür.
Kas spazmları ve çene kilitlenmesi yaşanabilir.
Bruksizm yalnızca dişleri değil, yüz kas dengesini ve estetik görünümü de etkileyebilir.
5. Bruksizm Tedavisinde Uygulanan Yöntemler
a. Gece Plağı (Splint Tedavisi)
Bruksizm tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir.Kişiye özel olarak hazırlanan şeffaf gece plakları, dişlerin birbirine sürtünmesini engeller ve kas yükünü azaltır.Bu sayede hem dişler korunur hem de sabah ağrıları azalır.
b. Kas Gevşetici ve Botulinum Toksin (Botoks) Uygulamaları
Aşırı kas aktivitesi olan durumlarda, çiğneme kaslarına düşük doz botulinum toksin uygulanabilir.Bu tedavi çene kaslarını gevşetir, ağrıyı azaltır ve aşınma riskini ortadan kaldırır.
c. Stres Yönetimi
Yoga, nefes egzersizleri, düzenli uyku ve psikolojik destek, bruksizmin temel nedeni olan stresi azaltır.Uzun vadeli başarı için psikolojik destek, diş hekimi tedavisiyle birlikte yürütülmelidir.
d. Diş Kapanış Düzeltmeleri
Oklüzyon bozukluğu mevcutsa, ortodontik tedavi veya restoratif işlemlerle dişler arasındaki temas düzenlenir.
6. Bruksizmi Önlemek İçin Günlük Öneriler
Akşam saatlerinde kafein ve uyarıcı içecekleri azaltın.
Yatmadan önce dişlerinizi sıkmadığınızdan emin olun; çene kaslarınızı gevşetmeye çalışın.
Telefon veya bilgisayar başında uzun süre kalırken çenenizi kasmayın.
Gün boyunca dudaklar kapalı, dişler ayrı pozisyonda olmalıdır.
Düzenli diş hekimi kontrolüyle erken aşamada önlem alın.
Sonuç
Bruksizm, yalnızca dişleri aşındıran bir alışkanlık değil, stresin fiziksel bir yansımasıdır.Erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleriyle dişlerdeki hasar önlenebilir, çene ağrıları ortadan kaldırılabilir.Unutmayın, gülüşünüzü korumak için yalnızca dişlerinizi değil, stresinizi de korumanız gerekir.
Diş Hekimi Anıl Taşkın
Adres: Güzelhisar, Yedi Eylül Cd. No:12/17, 09010 Efeler/Aydın
Telefon: 0538 428 92 09
Web: dtaniltaskin.com
E-posta: bilgi@dtaniltaskin.com



